De Boeddha in de bajes

'De Boeddha in de bajes' – Cuong Lu

Dit boek leende ik van Anke. Van het kostbare wat bij mij bleef hangen na het lezen, maakte ik een samenvatting en Hannie bracht het idee om dit te delen. Dus, door en voor Vensteraars.

Een samenvatting:

Bewust ademen brengt lichaam en geest bij elkaar. En het brengt ook twee mensen bij elkaar. Als je bewust ademt, word je één met de persoon met wie je spreekt. Je kunt gevoelens voelen en veranderen bij de ander. Door rechtop te zitten, en bewust te ademen, laten we zien dat we er voor die persoon zijn. Dat je aanwezig bent en dat je hem serieus neemt. Een goede gesprekspartner kan een gevangene het vertrouwen geven dat wat hij te zeggen heeft, belangrijk is. Rechtop zitten en bewust ademen helpt je ook om je van oordelen te bevrijden als je iets vreselijks hoort. Als de ander ziet dat je je stabiliteit verliest, stopt ie met praten. Met de rechte rug kun je de storm doorstaan en de atmosfeer veranderen. 

Voordat de gevangenen begonnen te praten, verkeerden we in een staat van diep luisteren. Ik luisterde eerst naar hun gevoelens. We luisteren goed naar de ander door naar onszelf te luisteren. Empathisch luisteren zorgt ervoor dat de grens tussen jouw en andermans gevoelens vervaagt. 

Wanneer pijn levensbedreigend wordt, schieten we in de ontkenning en handelen we alsof er geen pijn is. Door met elkaar te ademen, wordt de pijn blootgelegd en kan de gevangene niet langer zijn pijn verbergen. Ademen brengt de communicatie met jezelf terug en dat zorgt ervoor dat de schade begint te genezen. Het zien van onze eigen pijn is moeilijk te verdragen, maar door erbij te blijven kunnen we pijn in vreugde zien transformeren. Het kan niet anders. Er is geen verschil tussen lijden en geluk, tussen pijn en vreugde. Soms duurt het jaren en jaren om de pijn in jezelf te kunnen tolereren. Maar de uitkomst is altijd opluchting en een gevoel van heelheid.

Door slechts diep te luisteren kunnen we al een groot deel van de pijn en het lijden van de ander verlichten. Wanneer we lijden begrijpen, oordelen we over niemand. Begrip is volgens Cuong de diepste vorm van denken. Wanneer lijden onzichtbaar is, zijn we er een speelbal van. Door lijden in de ogen te kijken, kunnen we vrijheid proeven. Het bevrijdt ons van ‘niet weten wat ons bezielt’. 

Lijden is een waarheid. Het is een realiteit die moet worden gezien en gevoeld. Lijden is gevaarlijk als het niet wordt gekend. En ontkenning van ons lijden maakt alles zwaarder. Voeden van ons lijden maakt het ook zwaarder. Als we ons lijden niet voeden, zal het afnemen. Maar zolang we ons van ons lijden willen ontdoen, kunnen we het niet zien. En hoe meer we het weg willen krijgen, hoe sterker het wordt. Het zien en er niets mee doen, dat is wat nodig is. Bij je eigen lijden blijven, is een geschenk. Als je het kunt, zul je sterker worden. 

We denken dat ons lijden een primaire oorzaak heeft. Dat is een verzinsel van onze geest. Er is geen enkelvoudige oorzaak. Effecten zijn het resultaat van meerdere oorzaken en voorwaarden. Eerst verzinnen we een oorzaak, dan lijden we omdat we geloven dat het waar is. Het idee van een enkelvoudige oorzaak bestaat alleen in de geest. Ook alle oorzaken van geluk bestaan alleen in de geest. Werkelijk geluk heeft geen oorzaak nodig en zeker geen enkelvoudige oorzaak. Het is niet voorwaardelijk. Wanneer we stoppen met geluk najagen, maken we een einde aan ons lijden. Door in stilte te zitten, ontdekken we een diep geluk dat al aanwezig is en ruimte biedt voor ons lijden. Nirvana alleen kan ons bevrijden van onze beperkte ideeën over geluk. Stop met het voeden van je lijden en er is Nirvana. Totdat we onszelf begrijpen, zijn we gevangenen van onze eenzaamheid en onwetendheid. Alleen inzicht, niet het wegstoppen van delen van onszelf, kan ons veilig maken.

Als we ontevreden zijn, herkennen we ons lijden niet. 

In staat zijn om te voelen, brengt ons altijd thuis. 

- AnneMarie Viergever -

stijlvorm