... OVER HET LIED VAN DE ZIEL.
Vandaag besluit ik om voor mijn afspraak in Amerongen de fiets te nemen. De lente zit in de lucht!
Na een tocht van ruim een half uur - deels door bos en beemd, deels langs de rivier - rij ik het dorp in, met zijn bijzondere kasteel, historische huizen en pittoreske pleintjes.
In een rustige woonwijk aan de rand van het dorp heb ik afgesproken met iemand die mensen met zijn stem en zijn gitaar meevoert door de bijzondere wereld van het Lied van de Ziel: Ronald Naar.
Ik bel aan. Het duurt even voordat de deur open gaat, wat mij de gelegenheid geeft om de lente-geuren en -geluiden uit de omgeving in mij op te nemen. Dan zwaait opeens de deur open en word ik door een breed lachende Ronald hartelijk begroet.
Achter op het terras is het iets te fris, dus gaan we binnen zitten in de smaakvol ingerichte woonkamer met zijn vrolijke kleuren. We babbelen wat onder het genot van een heerlijke kop thee en al gauw komen we in gesprek over het Lied van de Ziel, waar Ronald binnenkort mee gaat stoppen. Om ruimte te maken voor iets nieuws, zoals hij dat zelf zegt.
Natuurlijk zal Het Venster ook ter sprake komen, want dat is de plek waar het Lied van de Ziel in die acht jaar vaste grond heeft gevonden, maar ook de plek waar Ronald zich thuis ging voelen op zondagmorgen en (tot voor kort) ook in het bestuur.
- Hoe kennen mensen jou?
Als die man die zo enthousiast zingt in vreemde talen en speciale interesse heeft voor de mogelijke betekenissen van liederen.
-Hoe zou jij jezelf willen typeren?
Wel, ik vind mezelf eerder filosofisch dan muzikaal. De muzikaliteit is voor mij wel een hulpmiddel, waar ik gelukkig goed gebruik van kan maken. Maar de filosofie is voor mij belangrijker.
- Uit wat voor gezin kom je en hoe is je gezinssituatie nu?
Ik kom uit een gezin met een Surinaamse vader en een Tilburgse moeder, die al een dochter meebracht uit haar vorige huwelijk. Het was een disharmonisch gezin: er waren veel conflicten tussen alle gezinsleden onderling, waarbij ik dan als klankbord fungeerde, als vraagbaak, als een spil die het wiel samenhoudt. Ik was in het oog van de storm en daar heb ik me kunnen ontwikkelen. Nadat ik uit het gezin vertrok, viel het uit elkaar… Ik kijk er nu niet verbitterd meer op terug.
Na een eerdere langdurige relatie ben ik nu alweer ruim vijftien jaar met Harja samen!
- Wat voor werk doe je?
Dit werk: de muziek, trainingen, performance - sinds 4 jaar werk ik als zelfstandig ondernemer.
- Wat doe je in je ‘vrije tijd’?
Ik tennis heel graag, en speel ook gemoedelijke competities. Verder wandel en lees ik. Nu ben ik bezig met een klassieker van Albert Camus: ‘l Étranger’. Ja, ik lees graag in het Frans!
Ook lees ik nu licht filosofische romans van Patrick Modiano, bijvoorbeeld ‘In het café van de verloren jeugd’.
- Nu over het Lied van de Ziel: wat is het concept en hoe is het allemaal begonnen?
Het concept is prima: het gaat om mensen die elkaar ontmoeten door samen te zingen - rondom een thema. Mijn inspiratie heb ik oorspronkelijk uit Duitsland, uit de ‘Singkreis’ van Hagara Feinbier. Maar nu haal ik overal mijn inspiratie vandaan, hoor.
Via Ivo de Jong, die ik kende vanuit mijn werk in Deventer, kwam ik door onze gemeenschappelijke muzikale belangstelling en samenwerking in aanraking met de NPB in Velp, waar Ivo toen aangesteld was – later in Lunteren. Toen ik eenmaal in Amerongen woonde, begon ik met het Lied van de Ziel in de Rijnkapel (NPB Amerongen), maar zocht toch liever een geschiktere plek: goed bereikbaar vanuit alle richtingen en toen vond ik via internet de Open Geloofsgemeenschap Veenendaal. Het eerste contact was met Henk Harmsen. Met het bestuur was er toen een overleg, wat resulteerde in een samenwerking van Het venster met het Lied van de Ziel.
Ik was niet kerkelijk betrokken, maar de vertrouwdheid met het gebouw ontstond. Geheel organisch ging ik er ook eens op zondag kijken en ik vond er leuke mensen en een goede sfeer, niet beladen met verwachtingen. Dat sprak me wel aan, en zo werd ik uiteindelijk ook actief binnen deze gemeenschap , die nu Het Venster heet.
- Welke rol heeft Harja in het Lied van de Ziel?
Een zeer belangrijke rol! Samen bereiden we dit voor. Al een aantal weken voorafgaande aan de maandelijkse bijeenkomst praten we er over en al wandelend en filosoferend ontstaat er een thema. Het Lied van de Ziel is echt van ons samen! Harja inspireert me, denkt mee, zij zoekt de teksten en liedjes uit. Zij verzamelt en structureert het ‘materiaal’, bedenkt de vormgeving en ik maak de verbindingen door er op mijn eigen filosofische manier mee om te gaan.
- Wat is voor jou het belangrijkste aspect?
De teksten en de muziek moeten een samenhangende relatie hebben met het existentiële thema.
- Wat heeft het Lied van de Ziel je het meest ‘opgeleverd'?
De blijdschap die ik bij mensen zie, alsof er een licht over mensen komt, als mensen vrij worden om te zingen, te dansen. Er ontstond in Veenendaal een hechte gemeenschap met warmte en verbinding. In het Lied van de Ziel is het levensbeschouwelijke aspect wel wat minder geworden, maar ik beweeg mee met de doelgroep, zogezegd. De afwisseling in de groep is leuk en gevarieerd, steeds iets nieuws houdt het fris. Wel had ik de laatste tijd het gevoel dat het een wat gesloten karakter kreeg. Ik was al eerder van plan om te stoppen, omdat ik het nu, na acht jaar, nodig heb om te veranderen, te vernieuwen en mijn horizon te verbreden. In juni is de laatste keer.
Het concept van het Lied van de Ziel is gelukkig niet sleets en ik kan het af en toe in praktijk brengen met andere/verschillende doelgroepen. Ik ben nog steeds aan het ‘ont-dekken’ welke mogelijkheden er nog meer zijn.
- Waar beweegt jouw muzikale ziel zich nu naar toe?
Naar meer bezig zijn met performance in kleine zalen – daar gaat mijn hart naar uit! Momenteel werk ik fijn samen met een goede pianist en we bereiden ons nu voor om in juli 2019 mee te doen met het jaarlijkse muziekfestival in Avignon! Eerder ging ik met groepen jongeren naar Taizé – via de school waar ik werkte; nu ga ik zelf nog eens per jaar – voor mezelf, omdat ik het nog steeds erg fijn vind om daar te zijn.
Ik bedank Ronald voor dit bijzondere gesprek.
Rinie van der Leer